Οι ηλίθιοι της Ιστορίας και ο Βενιζέλος

O Ελευθέριος Βενιζέλος επιθεωρεί τάγμα έξω από τη Θεσσαλονίκη, λίγο πριν τις μάχες με τους Βούλγαρους στον Β' Βαλκανικό Πόλεμο

|Nationaal Archief

Αν δεν υπήρχε ο Βενιζέλος, η Θεσσαλονίκη -την παράδοση της οποίας εορτάζουμε σήμερα- δεν θα ήταν δική μας. Κάθε 100 χρόνια παρουσιάζεται ένας φωτισμένος ηγέτης όμως στο μεσοδιάστημα η Ελλάδα παραδίδεται σε μια ελίτ βλακών. Και γι' αυτό καλύτερα να πορευθούμε αλλιώς από εδώ και πέρα.

Σήμερα είναι η επέτειος παράδοσης της Θεσσαλονίκης σε ελληνική διοίκηση. Οι ανοησίες περί απελευθέρωσης είναι εθνικιστικές κορώνες, αφού το ελληνικό στοιχείο στην πόλη δεν ξεπερνούσε το ένα τέταρτο του πληθυσμού, για πολλούς αιώνες. Ωραία είναι που μας ανήκει η πόλη και δεν χρειάζεται κανένα άλλο επιχείρημα για αυτό…

Κάθε φορά που πάω στη Θεσσαλονίκη, ανεβαίνω την Αριστοτέλους, περνάω την Εγνατία και στέκομαι, για πέντε λεπτά, μπροστά στο κατάλευκο άγαλμα του Βενιζέλου. Αν δεν υπήρχε αυτός, η Θεσσαλονίκη δεν θα ήταν σήμερα δική μας. Αν δεν υπήρχε αυτός, τα σύνορα της Ελλάδας μπορεί να ήταν στα Τέμπη. Αν δεν υπήρχε τέλος, αυτός η Ελλάδα είναι πιθανόν να αποτελούσε ένα μικρό θεοκρατικό υπανάπτυκτο βασίλειο, όπου παπάδες και αυλικοί θα εκτονώνονταν βουτηγμένοι στα παραμύθια και τις φαντασιώσεις τους.

Ο ελληνικός στρατός πρόλαβε τους Βούλγαρους για λίγες ώρες, με διαταγή του Βενιζέλου ενώ ο Κωνσταντίνος ήθελε τη Μπίτολα (Μοναστήρι). Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η διπλωματική προετοιμασία ήταν τόσο οργανωμένη που δεν υπήρχαν περιθώρια για τον Χασάν Ταξί Πασά να παραδώσει στους Βούλγαρους την διοίκηση. Οπως επίσης και η στρατηγική απώθησης των Βουλγάρων στη συνέχεια.

Καμιά φορά, αισθάνεται κανείς τόσο τραγικός, όταν κατανοεί τη μοιραία έκβαση της ιστορικής αφήγησης. Κι ακόμα περισσότερο, όταν βλέπει μπροστά του, τους ελάχιστους πρωταγωνιστές της να διεκδικούν για τον εαυτό τους τις δάφνες των θριάμβων ενός έθνους. Γιατί ενώ οι «ηλίθιοι» σωρηδόν πασχίζουν να ισοπεδώσουν τα πάντα, πού και πού, εμφανίζεται κάποιος που σώζει τη τελευταία στιγμή την παρτίδα. Αλλά και πάλι, οι «ηλίθιοι» δεν ησυχάζουν ποτέ. Παλεύουν με νύχια και δόντια, να υπάρξουν δια της αλαζονικής τους ανεπάρκειας -εκλογές Νοεμβρίου 1920- καταστρέφοντας τα πάντα.

Μα δεν είναι αυτό μεσσιανισμός; Ναι, για κοινωνίες «δούλων» είναι μεσσιανισμός γιατί ο ηγέτης αναγορεύεται σε σωτήρα με τόσους «ηλίθιους» γύρω του. Ο Μπίσμαρκ όμως, στη Γερμανία δεν είναι «μεσσίας», είναι ο ενωτικός μεταρρυθμιστής. Γιατί ακολούθησαν θεσμοί, δομές και συνέχειες ανθρώπων που έδεσαν σε ένα σώμα το γερμανικό κράτος και κατάφεραν να το αναστήσουν μετά από δύο καταστροφικούς πολέμους που προκάλεσαν οι «ηλίθιοι» συμπατριώτες τους.

Αντίθετα, εμείς, οι νικητές όλων των πολέμων (Βαλκανικοί, Α’ και Β’ Παγκόσμιος) επιδιώξαμε με μανία να βρεθούμε στην χειρότερη θέση των ηττημένων.

Γιατί τόσο μοιραίοι; Γιατί μετά τον Βενιζέλο, η χώρα παραδόθηκε και πάλι, στην Εκκλησία, στην «ελίτ των βλακών», στα εθελοδουλικά συμφέροντα της μεταπρατικής οικονομίας και στους αιώνιους «ηλίθιους». Σε αυτούς που έχασαν τον πόλεμο του 1897, που πρόδωσαν τον Βενιζέλο, που έφεραν πίσω τον Βασιλιά, που εγκατέλειψαν τους Ελληνες της Μικράς Ασίας στη σφαγή και που παρέδωσαν τη μισή Κύπρο στους Τούρκους. Πάντα εν τω μεταξύ, κινούμενοι στο όνομα του σταυρού, της σημαίας και της απύθμενης ανοησίας τους.

Αν το καλοσκεφτείς στο ελληνικό κράτος, κάθε εκατό χρόνια, εμφανίζεται ένας σπουδαίος ηγέτης. Πρώτα ο Καποδίστριας και μετά ο Βενιζέλος. Ισως και ο Καραμανλής (ο πρώτος). Ολοι τους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Την εξωστρέφεια και τη δημιουργική διπλωματία στις σχέσεις τους με τους ξένους.

Να περιμένουμε τον επόμενο; Θα προτιμούσα όχι. Καλύτερα να πορευθούμε από δω και πέρα, αλλιώς. Χωρίς μεσσίες και πεφωτισμένους ηγέτες. Αρκεί να φτιάξουμε μία ισχυρή και θεσμικά θωρακισμένη δημοκρατία. Αν το πετύχουμε, δεν θα χρειαζόμαστε πια Βενιζέλους.

Την ώρα, πάντως, που θα βλέπετε στην τηλεόραση, το παπαδαριό να καπηλεύεται την «απελευθέρωση» της Θεσσαλονίκης, να θυμάστε ότι, χωρίς τον Βενιζέλο, θα παρακολουθούσατε σήμερα, το «συλλείτουργο» Ανθιμου-Μουεζίνη από τη Ροτόντα…

Protagon